Misschien kan ik beter conducteur worden. Steeds als ik een lange treinreis maak, verbaas ik me mezelf met een paar efficiënte werkuren. Zittend op een krap treinbankje, kan ik op de op één of andere manier sneller schrijven dan achter mijn bureau.

In dit artikel leg ik uit dat snel schrijven een kwestie is van de juiste voorwaarden scheppen. Ook maak je kennis met een gigantische hond die me van het schrijven afhield.

Sneller schrijven

Mijn productiviteit verschilt nogal per dag. Elke werkdag moet ik twee wetenschapsstukjes aanleveren bij nieuwssite nu.nl. Als ik in vorm ben, rond ik die twee berichten binnen drie a vier uur af. Maar soms slokken deze twee taken bijna mijn hele dag op.

Dan surf ik tussendoor naar Facebook, of Vi.nl. Of ik kijk – zoals gisteren – tien minuten naar foto’s van de Tibetaanse Mastiff, een buitengewoon duur en groot hondenras waar ik toevallig over las (als je meteen op de foto hebt geklikt ben je misschien ook wat snel afgeleid).

Wanneer ik in de trein zit, werk ik geconcentreerder. Afgelopen week reisde ik naar Utrecht om een wetenschapper te interviewen voor de Volkskrant. Onderweg moest ik nog een wetenschapsstukje schrijven. Op het moment dat ik in Delft instapte, mijn laptop openklapte en verbinding maakte met ‘wifi in de trein’, had ik precies een uur voordat ik zou uitstappen.

Ik moest het bericht af krijgen, want buiten de trein heb ik geen internetverbinding op mijn laptop. Dat lukte. Vlak voordat ik uit de trein stapte, had ik mijn eerste bericht al af. Ik hoefde het alleen nog maar in het CMS te zetten, na te kijken en een paar alinea’s te verbeteren.

Die snelle schrijfsessie in de trein was geen incident. Tijdens lange treinreizen van één of twee uur, lukt het me bijna altijd om het schrijfwerk waar ik aan begin ook daadwerkelijk af te ronden voordat ik uitstap.

Sneller schrijven? Denk aan de wet van Parkinson

Waarschijnlijk schrijf ik in de trein sneller door een natuurwet die ruim 60 jaar geleden werd ontdekt: de wet van Parkinson.

De wet is bedacht door de Britse schrijver Cyril Northcote Parkinson. In 1955 publiceerde hij in The Economist een inmiddels beroemde observatie:

‘Een taak die je uitvoert gaat meer tijd in beslag nemen naarmate er meer tijd beschikbaar is.’

Kortom: als je tien minuten hebt om een e-mail te schrijven aan je baas, lukt dat waarschijnlijk met gemak. Maar als je drie uur de tijd hebt, ben je misschien wel een halfuur bezig met diezelfde taak (drie keer zo lang dus).

Parkinson kwam op het idee voor zijn wet door naar ambtenaren en managers te kijken. Hij ontdekte dat het aantal personeelsleden op het Britse Ministerie van Koloniën in de jaren vijftig flink toenam, terwijl het aantal koloniën juist afnam.

Parkinson bedacht hiervoor twee verklaringen.

1. Managers hebben graag ondergeschikten, dus ze zullen altijd nieuwe lager geklasseerde werknemers blijven aannemen, ook al is daar geen reden voor.
2. Als er niet genoeg werk is om de tijd te vullen, bedenken managers en ambtenaren onbenullig werk voor elkaar.

Wat heeft dat te maken met sneller schrijven?

Volgens mij ga ik bij het schrijven van een artikel ook vaak te werk als een verveelde manager of ambtenaar. Als ik een ruime deadline heb, geef ik mezelf allerlei onbelangrijke taken tussendoor. Zijn er nog wat mails te beantwoorden? Moet ik mijn Facebook niet eens checken? Is het niet tijd om mijn nagels te knippen?

Ondertussen wil ik dolgraag sneller schrijven, maar er komt niets van terecht.

En ik ben niet de enige die last heeft van dit fenomeen, veel van mijn collega’s klagen ook over uitstelgedrag bij het schrijven wanneer ze veel tijd hebben. De één wordt opeens heel actief op Twitter Twitter, de ander gaat boodschappen doen, of voelt zich als hij thuis werkt opeens geroepen de was op te vouwen.

Wanneer je maar een uur hebt om in te werken, heb je simpelweg geen tijd om dat soort taakjes voor jezelf te bedenken. Je moet datgene doen wat je je had voorgenomen: schrijven.

Sinds ik me meer bewust ben van de wet van Parkinson, slaag ik er beter in om de verveelde manager in mezelf te herkennen en te negeren. Sneller schrijven lukt me tegenwoordig niet alleen in de trein.

Zelf gebruik ik de volgende technieken om mijn schrijftempo op te schroeven.

Houd je schrijftijd bij

Dat kan bijvoorbeeld met het gratis programma Toggl. Ik gebruikte het een maand lang om bij te houden hoe veel uren ik aan verschillende artikelen werkte. Het was behoorlijk confronterend. De ene keer was ik 8 uur bezig met een artikel, terwijl ik een week later ruim 13 uur werkte aan een vergelijkbaar stuk. Het motiveerde om iets aan mijn uitstelgedrag te doen.

Creëer onbreekbare deadlines voor jezelf

Plan je werk strak. Als je een uurtje uittrekt voor een schrijfklusje op een middag waarop je tijd in overvloed hebt, zit je zo twee uur achter je computer (waarvan je de helft van de tijd doelloos surft over het web)

Begin liever een uur voor een belafspraak, of een vergadering te werken aan het artikel dat je af wilt krijgen. Zo creëer je een harde deadline voor jezelf en ga je sneller schrijven. Elke minuut afleiding die je zoekt, gaat van je tijd af, want je moet naar die afspraak toe. Een schrijftaak krijgt zo veel meer urgentie.

Overigens kun je zo’n deadline het beste al de avond van tevoren plannen, net als de Kelten dat vroeger deden.

Stel onhaalbare doelen

Zeg niet tegen jezelf: ik ga in het komende uur alleen de inleiding van dit stuk schrijven. Gegarandeerd dat je daar dan alle beschikbare tijd voor gebruikt (afleiding genoeg).

Stel in plaats daarvan tot doel om het artikel helemaal af te maken. Dat lukt waarschijnlijk niet binnen een uur, maar grote kans dat je sneller schrijft dan je voor mogelijk hield.

Sneller schrijven? Doe de kleine klusjes eerst

Moet je nog een belangrijk mailtje sturen, of heb je je partner beloofd om de afwas te doen. Vooruit, aan de slag. Ruim dit soort kleine klusjes uit de weg vóórdat je begint met schrijven, anders grijp je ze na tien minuten werken aan als excuus om ‘even’ te stoppen.

Snel schrijven? Maak een schrijfplan

Met welke scene wil je het artikel beginnen om de lezer in het verhaal te trekken? Welke vragen wil je beantwoorden? Hoe wil je het artikel eindigen? Op die manier creëer je een soort pad dat je kunt volgen tijdens het schrijven, waardoor je minder kans hebt om te verdwalen.

Maak er geen pagina’s tellend werkstuk van (dan ben je alsnog met uitstelgedrag bezig), een paar steekwoorden zijn genoeg.

 Doe leuke dingen: zeg geen afspraken af

Afspraken afzeggen is een logische reflex als je met een artikel worstelt, maar je kunt niet de hele dag schrijven. Het gaat niet om tijd, maar concentratie. Laat de tennisles dus gewoon doorgaan, zodat je in de uren daarvoor met meer toewijding moet werken. Het sporten voelt dan als een verdiende beloning.

Durf een eerste versie slordig te schrijven

Niemand schrijft bij een eerste versie meteen alleen maar vloeiend lopende volzinnen. Gooi je perfectionisme overboord en schrijf door. Hoe langer je blijft hangen bij één bepaalde zin of overgang, hoe groter de kans dat je afgeleid raakt. Een goede eerste versie bevat stijl- en spelfouten.

Zoek geen feitjes op tijdens het schrijven

Hoe schrijf je de naam van die geïnterviewde precies? En wat was zijn leeftijd? Natuurlijk moeten dit soort feitelijkheden kloppen in je tekst. Maar als je alles meteen gaat opzoeken, is de kans groot dat je afgeleid raakt en uiteindelijk toch weer op Facebook belandt. Van snel schrijven komt dan niets terecht. Doe de factcheck achteraf.

Snel schrijven? Gebruik een kookwekker

Stel de wekker in op 25 minuten. Spreek met jezelf af dat je in die tijd geconcentreerd aan je artikel werkt. Als de kookwekker rinkelt, mag je vijf minuten lang iets voor jezelf doen.

Je beseft door deze zogenoemde pomodoro-techniek steeds meer dat afleiding zoeken een keuze is. Eén van mijn collega’s gebruikt de techniek al weken en is productiever dan ooit.

Schrijf in de bieb, of in koffietentjes

Soms kan het helpen om gezelschap te zoeken tijdens het schrijven. Deze wetenschappelijke studie  suggereert dat mensen harder werken en sneller schrijven als ze in een omgeving zitten waar veel anderen ook zitten te zwoegen achter hun laptop: in de bibliotheek bijvoorbeeld, of in een koffietentje.

Maar drink niet te veel koffie

Dat zou volgens deze studie leiden tot meer uitstelgedrag.

Zoek een deadline-partner

Vertel iemand anders over je voornemen om een artikel te schrijven en spreek een deadline af. Klinkt kinderachtig, maar soms zijn we nu eenmaal meer plichtsgetrouw aan anderen dan aan onszelf.

Ik liep al een halfjaar rond met het voornemen om een blog te beginnen. Pas toen ik met een collega op mijn flexwerkkantoor (die ook plannen had voor een blog) afsprak om elke week een blogpost te schrijven, kwam Schrijfvis van de grond.

Lees ook:
– Deze 11 woorden kun je altijd schrappen uit je teksten.
– Zo zuig je al het leven uit je teksten: hoe je ga je om met passieve zinnen?
– Schrijftips van Stephen King
– Hoe kwam Roald Dahl op zijn ideeën voor verhalen?

Schrijf je net als 10.000 anderen in voor mijn wekelijkse schrijftip. De ‘gouden’ tip ontvang je meteen! Klik op de mail.

Boek schrijven?

Abonneer je op mijn speciale nieuwsbrief voor schrijvers van boeken. Elke week inspiratie en tips.

Wie is Schrijfvis eigenlijk? En wat kun je hier doen?

Klik op de button en neem een kijkje bij de cursussen: je kunt meteen beginnen!

Welke schrijfcursus op Schrijfvis past bij jou? Vergelijk de cursussen

Luister de Schrijfvis-podcast

Verrassende interviews met inspirerende schrijvers, copywriters, journalisten zoals Mensje van Keulen, Govert Schilling, Aartjan van Erkel, Jozua Douglas en de bekendste literair agent van Nederland.

Luister de podcast