Waarom leer je op school eigenlijk om de persoonvorm in een zin te vinden? Ik weet nog hoe meester Jacques in groep acht een rijtje zinnen op het bord schreef. Ik moest met mijn klasgenoten de persoonsvormen zoeken. Achteraf gezien lijkt dat nutteloos. Maar was dat ook echt zo? …
’t Kofschip klopt niet meer. Het bekendste ezelsbruggetje uit de Nederlandse taal is veranderd in ’t sexy fokschaap, of ex-kofschip. In dit artikel leg ik uit hoe dat zit. Lange tijd leerde je op school dat je de medeklinkers uit het woord ’t kofschip kon gebruiken om te bepalen of…
Het onderwerp van een zin is de persoon, of het ding waar het allemaal om draait in een zin. Het ‘doet’ iets, of er is iets mee aan de hand. Dat klinkt misschien vaag. Maar met de onderstaande voorbeelden wordt het duidelijk. Ook voor Ben, de beller in de strip…
Boontje komt om zijn loontje. Stel je voor dat je de Nederlandse taal net leert. Dan vraag je je waarschijnlijk af: waar slaat dit spreekwoord op? Je gebruikt het om te zeggen dat mensen uiteindelijk de straf krijgen die ze verdienen. Maar wat heeft dat te maken met bonen? Het…
Het gezegde is een belangrijk zinsdeel bij zinsontleding. Maar wat is het nu precies, en hoe vind je het? In dit artikel ga ik je dat uitleggen. En je leest ook wat het verschil is tussen een werkwoordelijk en naamwoordelijk gezegde. Hieronder lees je alvast de stappen die je gebruikt…
Het spreekwoord ‘spijkers op laag water zoeken’ gebruik je als mensen zoeken naar kleine onvolkomenheden in iets of iemand, en daarover beginnen te zeuren. Op vakantie in een Spaans hotel zag ik ooit hoe een man in een overdadig hotel met een prachtig zwembad stond te klagen bij de reisleiding….
De uitdrukking ‘de kat uit de boom kijken’ is in mijn leven vaak gebruik om mij te beschrijven. Vroeger vooral door mijn vader, later door vrienden. Blijkbaar ben ik de personificatie van het spreekwoord. En inderdaad, als er een feestje is, ben ik niet de eerste die op de dansvloer…
Als je het lijdend voorwerp zoekt in een zin, kun je meestal een simpel ezelsbruggetje gebruiken. Eerst spoor je het onderwerp en het gezegde op. Daarna hoef je jezelf nog maar één simpele vraag te stellen die bestaat uit de volgende onderdelen: wie of wat + gezegde + onderwerp? Dat…
’t Kofschip is een handig ezelsbruggetje dat je kunt gebruiken om erachter te komen hoe je een zwak werkwoord in de verleden tijd spelt. Als voorbeeld neem ik hieronder de werkwoorden vegen en hakken. Je zegt: ik veeg en ik hak. Maar wat gebeurt er in de verleden tijd? Zo…
Eind vorig jaar stuurde ik naar ruim 2000 mensen een e-mail waarvoor ik me nog steeds beetje schaam. In mijn wekelijkse nieuwsbrief, de Schrijfvis schreef ik: passieve zinnen zijn een soort parasieten die het leven uit je teksten zuigen. Hier lees je hoe je ze vermijd.
Pas toen ik op ‘send’ had gedrukt, viel het me op dat ik een t was vergeten achter ‘vermijd’.
Eerlijk is eerlijk: het gebeurt me wel vaker dat ik een dt-fout maak. Vooral als ik een eerste versie van een artikel ter inzage opstuur aan geïnterviewden. Dan schrijf ik bijvoorbeeld ‘dat heeft niemand zo bedoelt’, in plaats van ‘dat heeft niemand zo bedoeld’.
Dt-fouten zijn regelrechte blamages als schrijven je beroep is. Ik vraag me dan ook vaak af hoe dit soort blunders ontstaan in mijn hoofd. De spellingregels ken ik goed, op de school was spelling zelfs één van de weinige onderdelen waarin ik uitblonk.
Maar tijdens het schrijven lijken de regels soms weg te zakken in mijn overpeinzingen over de stijl, de spanningsboog en de precieze formulering van de tekst. Hoe kan ik dat voorkomen?
De Belgische taalkundige Domiek Sandra heeft mogelijk het antwoord op die vraag.