De schrijfcarriere van Stephen King begon met een groen uitgeslagen tong en een ongeluk op een spoorbaan, maar eindigde bijna door een dronken man in een blauwe Dodge. Hoe dat precies zit? Je leest het in deze mini-biografie met alle belangrijke informatie over Stephen King en zijn levensverhaal in 7 anekdotes. Leestijd: 10 minuten.
Stephen King (geboren op 21 september 1947 in Portland, Maine) is één van de meest succesvolle Amerikaanse auteur van sciencefiction, horror en thrillers. Zijn bekendste werken in Nederland zijn It (Het), The Stand (De beproeving), 22/11/63, The Green Mile (De Groene mijl) en The Shawshank Redemption.
(Lees ook mijn recensies van zijn recentere boeken: Later en Billy Summers)
Jeugd van Stephen King – Gruwelijke gebeurtenis op de treinbaan
Toen hij vier jaar oud was, maakte Stephen King iets lugubers mee. Sommige mensen vermoeden zelfs dat het ongeval zijn duistere schrijfstijl kan verklaren. De jonge Stephen speelde buiten bij een spoorbaan, samen met een vriendje. Dat speelkameraadje rende op een bepaald moment de treinbaan op, precies op het moment dat er een goederentrein aankwam. King rende in paniek naar huis om zijn moeder te waarschuwen. Pas later drong tot hem door wat er was gebeurd.
‘Mijn moeder vertelde dat ze zijn lichaamsdelen bij elkaar hadden moeten rapen en in een rieten mand hadden gestopt’, verklaarde King. ‘Ze wist niet of ik ook vlakbij het spoor had gestaan, en ik herinner me het incident zelf helemaal niet meer. Ik ken het verhaal alleen omdat het me een paar keer is verteld’.
Uit: Stephen King – Lisa Rogak
Stephen King had ook afgezien van dit incident geen zorgeloze jeugd. Zijn vader verliet het gezin toen hij twee jaar oud was. Hij werd samen met zijn broer David opgevoed door zijn moeder Ruth, die de eindjes aan elkaar moest knopen om voor de jongens te zorgen. Ze verhuisden vaak, maar verbleven uiteindelijk het langste in Durham in Maine. In die staat spelen bijna alle boeken van Stephen King zich af.
Overigens gelooft King zelf niet dat het incident op de spoorbaan hem erg heeft beinvloed. In zijn autobiografie Over Leven en Schrijven maakt hij niet eens melding van de gebeurtenis.
Schooljaren van Stephen King – Groene tong
Het eerste verhaalidee van Stephen King ontstond toen hij als tienjarige in de keuken zag hoe zijn moeder zegels in een boek plakte, waarmee ze spaarde voor een lamp. Ze stak haar tong naar hem uit, die groen was van de zegels. Dat bracht hem op een idee voor een kort verhaal met de werktitel Happy Stamps, waarin een niet zo snuggere crimineel (Roger) samen met zijn moeder het plan opvat om spaarzegels te vervalsen.
In een grappige scene, waarschijnlijke de eerste echte vakkundige scene die ik ooit heb geschreven, zit Roger met zijn oude moeder in de huiskamer. Ze kijken genietend in de Happy Stamps-catalogus terwijl beneden de drukpers draait en de ene na de andere baal zegels uitwerpt. ‘Allemachies’, zegt zijn moeder. ‘Volgens de kleine lettertjes kun je met Happy Stamps álles krijgen, Roger. Je vertelt ze wat je wilt hebben en ze rekenen uit hoeveel boekjes je vol moet hebben om het te krijgen’
‘Op het eind van het verhaal staat Roger in de kelder aan duizenden zegels te likken om ze vervolgens op te plakken in spaarboeken. ‘Moeder roept opgewekt naar beneden. Ze heeft net met het zegelcentrum van Happy Stamps gebeld, en de vrouw die ze aan de lijn had, zei dat ze voor maar elf miljoen zeshonderdduizend boekjes een leuke villa met een tuin konden krijgen. ‘Dat is mooi mam’, zegt Roger. Hij bekijkt zichzelf nog even in de spiegel, lippen roze en ogen flets. Achter hem zijn miljarden Happy Stamps in opslagvaten gepropt. Hij slaat een nieuw zegelboekje open en begint te likken. Nog maar elf miljoen te gaan.’
Over Leven en Schrijven – Stephen King
Dit kinderlijke verhaal publiceerde King nooit, maar het wakkerde wel zijn interesse voor schrijversvak aan. Tijdens zijn schoolcarrière experimenteerde hij veel met schrijven. Zo verkocht hij op de middelbare school (Lisbon Falls High School) al zelf geschreven verhalen voor vijfentwintig cent per stuk (al verbood de directeur hem dat uiteindelijk). Toen King Engels studeerde aan de Universiteit van Maine had hij een eigen column in het universiteitsblad met de titel King’s Garbage Truck.
Leraarsjaren van Stephen King – Verhaal in de prullenbak
Stephen King schreef zijn debuutroman Carrie toen hij net een baan had bemachtigd als leraar Engels aan een middelbare school in het stadje Hampden. Het boek gaat over een gepest tienermeisje met bovennatuurlijke krachten dat op een vreselijke manier wraak neemt op haar klasgenoten.
Hoewel Carrie nu een klassieker is, was het boek bijna niet verschenen. King smeet de eerste opzet van het manuscript in de prullenbak, omdat hij vreesde dat hij zich niet genoeg in de vrouwelijke hoofdpersoon zou kunnen inleven.
‘Ik maakte een eerste versie die uit drie bladzijden met enkele regelafstand bestond, verkreukelde toen vol walging de papieren en gooide ze weg.’
Over leven en schrijven – Stephen King
Zijn vrouw Tabitha redde het boek van een wisse dood.
‘Toen ik de volgende avond van school naar huis kwam, had Tabby de bladzijden. Ze had ze bekeken toen ze mijn prullenbak leegde, had de sigarettenas van de proppen papier geschud, had ze glad gestreken en was gaan zitten lezen. Ze wilde de rest van het verhaal lezen. Ik zei dat ik geen bal van tienermeisjes wist. Ze zei dat ze me daarmee zou helpen. Ze had haar kin laten zakken en glimlachte op die grappige manier van haar. ‘Je hebt hier iets goeds te pakken’, zei ze. ‘Dat geloof ik echt.’
Over leven en schrijven – Stephen King
Stephen King ontmoette zijn vrouw Tabitha Spruce op de universiteit van Maine en trouwde in 1971 met haar. Na de geboorte van zijn dochter Tabitha (1970) leefde King een tijdje in armoede. Hij woonde met zijn gezin in een camper en schreef korte verhalen in een wasserette, waar hij een bijbaantje had. Voor het manuscript van Carrie kreeg hij een voorschot van 25.000 dollar, waardoor hij uit de zorgen was. Later ontving hij voor de publicatierechten van pocketeditie zelfs 400.000 dollar.
Stephen en Tabitha kregen uiteindelijk drie kinderen: na Naomi (1970) werden ook Joe (1972) en Owen (1977) geboren. Beide mannen werken nu als schrijver, al schrijft Joe onder het pseudoniem Joe Hill. Ook Tabitha King is schrijfster, ze publiceerde acht boeken.
Stephen King boekt grote successen – met een verslaving
Op het hoogtepunt van zijn succes was Stephen King verslaafd aan allerlei verdovende middelen. Tijdens het schrijven van bestsellers als Cujo, The Shining en It werkte hij in een roes van alcohol en cocaine.
Steve snoof de hele avond cocaïne om tot diep in de nacht te kunnen doorwerken. Hij stopte wattenbolletjes in zijn neus om te voorkomen dat er bloed op zijn shirt en typemachine drupte, en af en toe moest hij stoppen om die bolletjes te vervangen. Later bekende hij niet eens meer te weten dat hij begin 1981 correcties had doorgevoerd in Cujo.
Stephen King – Lisa Rogak
Zijn vrouw Tabitha hielp King uiteindelijk van de drugs af. Overigens was King tijdens zijn verslavingsperiode verrassend productief. Hij schreef zo veel boeken dat zijn uitgever vreesde dat zijn publiek overvoerd zou raken. Daarom begon King ook onder het pseudoniem Richard Bachman boeken te publiceren, zoals De marathon, Razernij, Werk in uitvoering en Vlucht naar de top. Een boekverkoper ontdekte in 1985 dat de schrijfstijl van Bachman veel leek op die van King. Dat was voor King het sein om de echte identiteit van Richard Bachman te onthullen.
Auto-ongeluk – Knikkers in een oude sok
Het scheelde een haar of het leven van Stephen King was op 19 juni 1999 in één klap voorbij geweest. Hij was bezig met zijn dagelijkse ritueel, een wandeling in de omgeving van zijn huis langs Route 5 in North Lovell, toen er een lichtblauwe Dodge bestelwagen recht op hem af kwam rijden.
‘King dacht dat de chauffeur zijn vergissing wel zou inzien en zou uitwijken. In plaats daarvan, een fractie van een seconde later, besefte Steve dat dit niet ging gebeuren en wendde hij zich van het voertuig af, dat geen vaart verminderde en eerder sneller begon te rijden. ‘Steve draaide zich net om’, zei Matt Baker, hulpsherrif bij het Oxford County Sherriff’s Office, en de eerste politieman ter plaatse. ‘Als hij dat niet had gedaan, zou de wagen hem geraakt hebben, en had hij het waarschijnlijk niet overleefd.’
Stephen King – Lisa Rogak
King brak bij de botsing zijn rechterknie (geheel doormidden), zijn rechterheup en vier ribben. Ook had hij verwondingen aan zijn hoofd en ruggengraat. Zelf grapte hij dat zijn botten ‘op een stel knikkers leken in een oude sok’. Na het ongeluk kon hij in het begin maar veertig minuten achtereen zitten en schrijven. Er gingen geruchten dat hij zou stoppen met schrijven. In een interview in 2002 speculeerde hij zelf ook over een naderend pensioen. Maar uiteindelijk schreef King na het ongeluk enkele van zijn populairste boeken, zoals de mini-novelle Riding the Bullet en 11/22/63. In zijn fantasy-serie De donkere toren – door sommigen gezien als zijn magnus opus verwijst hij naar het auto-ongeluk.
Overigens vertelde King onlangs op Twitter zelf nog een korte anekdote over zijn botsing met de blauwe Dodge. Hij onthulde dat zijn rechterbeen bijna was geamputeerd.
On June 19th, 1999 I got hit by a van while taking a walk. As I lay unconscious in the hospital, the docs debated amputating my right leg and decided it could stay, on a trial basis. I got better. Every day of the 20 years since has been a gift.
— Stephen King (@StephenKing) June 19, 2019
Eindelijk erkenning voor Stephen King – Idioterie?
Is Stephen King een omhoog gevallen thrillerauteur of de nieuwe Charles Dickens? In 2003 werd hij door de National Book Awards onderscheiden, omdat hij volgens deze organisatie een belangrijke bijdrage leverde aan de Amerikaanse literatuur. Er volgde veel kritiek. Zo noemde literair criticus Harold Bloom de onderscheiding ‘een getuigenis van idioterie van de National Book Awards.’
In 2005 ontving King een nog hogere onderscheiding. President Obama hing de National Medal of Arts om zijn schouders, de hoogste onderscheiding die de Amerikaanse overheid kan uitreiken aan kunstenaars. Hij werd bij deze uitreiking aangekondigd als ‘één van de meest populaire en productiefste auteurs van deze tijd, die een opvallende manier van verhalen vertellen combineert met een scherpe analyse van de menselijke natuur.’
Stephen King schrijft dan ook al lang niet meer alleen horror, maar ook politiek getinte romans zoals 22/11/63 en meer literaire verhalen zoals De Groene mijl en het verfilmde korte verhaal The Shawshank Redemption . Toch zal er waarschijnlijk altijd discussie blijven bestaan over zijn literaire kwaliteiten. Zelf haalde hij in een interview met Neil Gaiman voor de Sunday Times ooit de volgende anekdote aan hierover.
Ik was in de supermarkt en liep een oude vrouw tegemoet. Deze vrouw – duidelijk het type dat alles zegt wat in haar opkomt – spreekt me aan. ‘Ik weet wie je bent, jij bent die horrorschrijver. Ik lees niets van wat jij schrijft, maar ik respecteer je werk, hoor. Ik houd gewoon van meer oprechte dingen, zoals die film The Shawshank Redemption.
Ik zei: ‘Maar dat heb ik geschreven.
Ze keek me aan en zei: ‘nee, dat heb je niet’, om zich vervolgens om te draaien en weg te lopen.
A Stephen King interview – Neil Gaiman
Boeken van Stephen King
Lees een voorproefje van de 13 beste boeken van Stephen King
Boeken: Carrie, Bezeten stad, De Shining, Satanskinderen Razernij, De beproeving, Dodelijk dilemma, Ogen van Vuur, Cujo, Werk in uitvoering, Vlucht naar de top, Christine, Dodenwake, Silver Bullet, Ogen van de Draak, De vervloeking, Het, De gloed, De engelieren, Mijl 81, Misery, De Noodzaak, De spelbreker, De duistere kant, Het meisje dat hield van Tom Gordon, Duma, Insomnia, Tweeduister, De noodzaak, De groene mijl, Mobiel, De donkere toren, Gevangen, Dreamcatcher, 22-11-63, Dr. Sleep, Mr. Mercedes, De Eerlijke Vinder, Wisseling van de Wacht, Gwendy’s knoppenkist, Schone slaapsters, De buitenstaander, Verlichting, Het Instituut.
Hoe en waarom ik deze Stephen King-biografie schreef
Mijn schrijfcarrière begon met plagiaat van Stephen King. Op de basisschool schreef ik een opstel over een wastafel waar bloed uit spoot, een scene die ik had onthouden uit de thriller Het. Veel van mijn klasgenoten konden die nacht slecht slapen, hoorde ik later.
Het fascineerde me dat je met een verhaal mensen zo kon raken. Ik nam me voor om later ook schrijver te worden, net als Stephen King. Op mijn 18e koos ik dus voor de enige opleiding waarbij je leerde om geld te verdienen met schrijven: journalistiek. Op mijn 30e schreef ik zelf een thriller, Savelsbos. Natuurlijk kwam ik niet in de buurt bij het succes van King. Door deze biografie te schrijven kon ik toch – heel even – een klein beetje in zijn schoenen staan.
Bronnen bij deze Stephen King-biografie
Over Leven en Schrijven – Stephen King
Stephen King – Lisa Rogak
Geen schrijftips missen? Schrijf je dan net als 10.000 schrijf- en taalliefhebbers in voor mijn maandelijkse nieuwsbrief met schrijftips, de Schrijfvis.
Wil je een boek schrijven? Meld je dan aan voor de Boekschrijfvis – mijn speciale nieuwsbrief voor schrijvers van boeken en korte verhalen.
Lees ook:
- Met deze schrijftips van Stephen King maak je elke tekst beter
- Dit zijn de 22 beste boeken over schrijven
- Korte verhalen schrijven? Deze 9 tips van topauteurs bieden je houvast
- Dit zijn de 7 eigenschappen van pakkende eerste zinnen
- Stappenplan boek schrijven – hoe ik debuteerde met een thriller en mijn tweede boek nooit afkreeg
- Dit waarom Stephen King’s nieuwe boek Later me zo verraste
