Iedereen die een roman schrijft, loopt wel eens vast bij het schrijven van een scène. Maar praat jezelf geen writersblock aan. De oplossing is dichterbij dan je denkt. De gelauwerde schrijver Arthur Japin geeft in mijn podcast een geweldige tip om toch verder te schrijven als je het even niet…
Op een steenworp afstand van mijn appartement in Delft woonden ooit twee Afrikaanse prinsen. Ze heetten Kwasi en Kwame. En ze werden in 1837 bizar genoeg cadeau gedaan aan koning Willem I, in verband met de slavenhandel. In Delft werden ze ondergebracht aan een kostschool aan de Oude Delft 161…
‘Ik probeer lezers binnen te hengelen in een verhaal, en ze niet meer los te laten. Soms houd ik de lezers even boven water, zodat ze spartelen, dan laat ik de lijn weer wat losser, zodat ze het gevoel hebben dat ze vrij zijn, en dan trek ik de lijn…
Wat is het angstigste moment uit je leven? Als je een biografie of levensverhaal gaat schrijven, is dat een goede vraag om je schrijfproces op gang te brengen. Neem bijvoorbeeld onderstaande anekdote over schrijver Stephen King. Het verhaal komt voor in zijn biografie - geschreven door schrijfster Lisa Rogak. …
Tja, wat zijn young adult-boeken? Ik zou zeggen: het zijn boeken die het gat opvullen tussen jeugdromans en romans voor volwassenen. De hoofdpersonen zijn pubers, 15-plussers, tot misschien 18-jarigen, die iets groots meemaken. Hun emoties en gevoelens staan centraal, de boeken draaien echt om de belevingswereld van jongeren. Dit in…
Wil je ooit je levensverhaal schrijven (of een biografie) - dan moet je door wat gêne heen. Dat leer je in dit artikel van Elton John en André Agassi. Maar laat ik beginnen met mezelf. Toen ik een jaar of twaalf was, droeg ik vaak een pimpelpaarse haarband met zwarte en…
Een van mijn beste vrienden - Tim van den Berg - debuteerde onlangs met een kinderboek Nog één dag, over een jongen die dezelfde dag steeds opnieuw beleeft - een soort Groundhog Day voor kinderen dus. Ik kocht zijn boek in de lokale boekhandel en hij schreef er een boodschap…
‘De meest briljante zet van mijn vader was dat hij de internationale auteursrechten van Oei, ik groei! nooit heeft verkocht aan een uitgever. Als hij die beslissing niet had genomen, had ik hier niet in mijn mooie kantoorpand gezeten aan het stuur van een internationaal bedrijf.' Xaviera Plooij bouwde het…
Als beginnend auteur zit je niet zomaar aan de keukentafel met uitgevers, literair agenten en succesvolle schrijvers. Maar in de zes onderstaande afleveringen van mijn podcast over schrijven krijg je dat gevoel wel. Een jaar geleden begon ik met de Schrijfvis-podcast om zelf te leren van het schrijfproces van andere…
Schrijf je een boek en zoek je een uitgever? Als het je geluksdag is, loop je misschien acquirerend redacteur Lisanne Mathijssen tegen het lijf. “Ik heb wel eens een deal gesloten op een parkeerplaats”, vertelt ze. “Toen ik enkele jaren terug na afloop van een boekpresentatie naar mijn auto liep…
“Als ik iemand wil uitleggen wat cryptovaluta of bitcoins zijn, geef ik altijd dit voorbeeld. Stel: ik geef jou een briefje van 20 euro. Jij hebt het in je hand, en ik niet meer. Dan weet je zeker dat ik het geld niet meer heb. Het briefje is van jou.…
De grootste vijand van schrijfinspiratie is logica. Dat blijkt uit de ontstaansgeschiedenis van misschien wel het beste korte verhaal aller tijden. En ik merkte het afgelopen week zelf tijdens een wandeling. “Kijk, de windmolens zijn vannacht stiekem dichterbij gekomen”, zei een vrouw die naast me liep. Ze wees in de…
Laatst deelde ik mijn favoriete spookverhaal op Twitter. Op deze 'horror-tweet' kreeg ik voor mijn doen buitengewoon veel reacties. Het riep bij mij de vraag op: hoe kun je zelf een spannend verhaal schrijven? Mijn favoriete horrorverhaal: Een meisje hoort gekrijs in de aan haar slaapkamer grenzende badkamer. Ze zoekt bescherming…
‘Ik ben altijd onzeker. Of ik nu een kort verhaal schrijf of een roman, altijd blijf ik onzeker over wat mijn eerste lezers - mijn man en zoon en de uitgever - ervan zullen vinden. Ook als ik aan het einde ben gekomen, alles rond is, en ik niks meer…
Soms leest een krantenbericht als het plot van een boek of film. Dit artikel over het overlijden van de 101-jarige Helen Jackson trok laatst mijn aandacht. Haar levensverhaal is zo bijzonder dat ik bijna zelf een roman zou willen schrijven gebaseerd op haar leven. Jackson was de laatste nog levende weduwe…
Stop met denken in genres. Daarmee maak je je verhalen voorspelbaar. Stel: je kijkt naar een historische serie over het 18e-eeuwse Schotland. Een stoere Schot in een kilt wordt gevangen genomen door zijn aartsvijand, een generaal uit het Britse leger. Je hebt dan waarschijnlijk bepaalde verwachtingen over wat er zal…
Het beroemdste kerstverhaal ter wereld ontstond door geldproblemen. Schrijver Charles Dickens vreesde in oktober 1843 dat hij droog brood zou eten met kerst. De verkoop van zijn roman Martin Chuzzlewit viel zo tegen dat zijn uitgevers dreigden zijn maandelijkse toelage te verlagen naar 50 pond per maand. Een spookbeeld, want Charles…
Een inleiding schrijven is niet makkelijk. Kijk maar eens naar je eigen leesgedrag. Als je ‘inleiding’ of ‘voorwoord’ in een boek, scriptie of rapport ziet staan, gaat je hart waarschijnlijk niet sneller kloppen. Sterker nog: vaak blader je al snel verder naar het eerste hoofdstuk. Want daar staat toch de…
Mijn debuut als schrijver begon hobbelend, achterop de fiets van een literair agent. In een middagje reed een medewerker van Sebes en Bissing Literary Agency me langs drie uitgeverijen aan de Amsterdamse grachtengordel. Het voelde nooit zo goed om op een bagagedrager te zitten. Alle drie de uitgevers wilden ze…
Als je vastzit bij het schrijven, komt dat volgens schrijfcoach Mireille Geus meestal door een stemmetje in je hoofd. ‘Je hebt dan last van de zogenoemde inner-critic, die zit op je schouder en kijkt de hele tijd mee en zegt: ”dit gaat niemand lezen, dit gaat niemand kopen, dat is…
‘Had ik als kind graag een op afstand bestuurbare bromvlieg gehad om anderen af te luisteren? Ja, dat weet ik wel zeker. Daarom stopte ik die gadget in mijn boekenreeks Costa Banana. In zekere zin schrijf ik mijn boeken voor mezelf, maar dan wel voor mezelf als kind. Wat interesseerde…
Misschien was mijn boek Savelsbos nooit verschenen zonder de Belgische schrijver Stefan Brijs. Toen ik rond 2002 één van mijn eerste korte verhalen publiceerde in het literaire tijdschrift De Brakke Hond, stuurde hij me uit het niets een mailtje. Brijs complimenteerde me met het verhaal, en moedigde me na een…
Wordt het weer zo’n dag? Pas ving ik een gesprek op van een man die zijn vrouw dit zinnetje toebeet terwijl ze kleding paste. Mijn interesse voor de conversatie was meteen gewekt. Het deed me denken aan een lesje dialogen schrijven dat ik kreeg van mijn uitgever, vlak voor de…
Hoe bedenk je de verhaallijn van een boek? Het ontstaan van mijn boek Savelsbos (in 2013 uitgegeven door Cargo/Bezige Bij) is niet het beste voorbeeld. Het plot van deze thriller begon met één zin, waar ik achteraf gezien beter over had moeten nadenken. Vier vrienden keren terug naar een bos…
Ik ben heel erg bang. Niet zozeer voor mezelf - ik ben namelijk een grijze man van zestig - maar voor jou, en iedereen die zijn leven nog niet heeft uitgeleefd. Nee, dit gaat niet over het coronavirus. Dit zijn de eerste zinnen van misschien wel het meest succesvolle korte…
Wil je sciencefiction schrijven? Dan kun je veel leren van onderstaand broodjeaapverhaal. Mensen op Times Square zagen in juni 1951 een man de autoweg oversteken. Hij had lange bakkebaarden, was gekleed in ouderwetse kleren en maakte een verwarde indruk. Ondanks waarschuwingen van omstanders wandelde hij over een druk kruispunt, waar…
Ik was deze week getuige van de voorzichtige doorbraak van een Nederlandse auteur in de Verenigde Staten, gewoon terwijl ik zat te werken op een flexplek in Leiden. Naast me zat collega-wetenschapsjournalist Mariska van Sprundel, met wie ik regelmatig afspreek om een dagje samen te werken. Ze zei tijdens de…
Het liefste zou ik je vertellen dat ik elke ochtend om zes uur opsta, vier kilometer hardloop, een gezonde fruitshake drink, en dan fris aan mijn artikelen begin. Maar mijn dagelijkse ritueel is niet zo spannend. Meestal word ik om half negen wakker (ik zet geen wekker), drink ik koffie bij…
Eerst een bekentenis: ik ben de schrijver van één van de slechtste metaforen uit de geschiedenis van de Nederlandse literatuur. Deze volgende zin schreef ik op pagina 76 van mijn roman Savelsbos - (lees hier hoe ik mijn droom om een boek te schrijven waarmaakte) Voorzichtig ging ik zitten in het…
Schrijver Jeroen Windmeijer kreeg vijf jaar geleden afwijzingsbrieven van bijna alle grote Nederlandse uitgevers. Nu staan zijn historisch-religieuze thrillers, zoals Het Pauluslabyrint, het Pilgrim Fathers Complot en Bekentenissen van Petrus niet alleen in de Nederlandse Bestseller top 60, maar scoort hij met vertalingen ook in het buitenland. Zo stond zijn…
Vooruit, ik geef het toe. Ik ben jaloers. Wat had ik graag gewild dat dit artikel over mij zou gaan. Ik ben schrijver, ik woon in Delft, en inmiddels heb ik ook een blog. En toen ik in 2013 mijn eerste boek schreef, hoopte ik stiekem dat het een bestseller…
Stel: je hebt een geweldig idee voor een boek. Maar dan ontdek je dat iemand anders het al heeft geschreven, ongeveer op de manier zoals jij in gedachten had. Van zo’n ontdekking kan je behoorlijk van slag raken als je aan een thriller, roman of non-fictie-boek werkt. Zo vreesde ik…
Wil een boek redigeren? Lees dan dit blogje. Maar houd je vast: eerst deel ik een tenenkrommend stukje proza van mezelf. Toen ik als 18-jarige student de eerste pogingen deed om een spannend boek te schrijven, componeerde ik vaak scènes die ik nu onmiddellijk zou schrappen of herschrijven. Neem het…
De Amerikaan Chuck Palahniuk zou nooit een wereldberoemde schrijver zijn geworden als hij in 1995 niet was begonnen aan een kort verhaal. Een paar jaar eerder had hij zijn eerste boek geschreven: een thriller in de stijl van Stephen King. Het manuscript telde 700 pagina’s. Maar geen uitgeverij wilde het…
Elke schrijver wil een herkenbare stijl ontwikkelen. Maar hoe doe je dat? De lijn tussen een mooie schrijfstijl en mooischrijverij is dun. Toen ik in 2013 debuteerde met een spannende roman – Savelsbos - wilde ik mijn lezers dolgraag meevoeren met beeldende taal en poëtische zinnen. Op sommige plekken lees je…
“Ik weet nog goed dat ik de titel van mijn boek bedacht en herhaalde voor mezelf: hoe word ik een rat? Ja, dat moet ‘m zijn, zei ik tegen mezelf. Ik begon te giechelen en kreeg meteen zin om te gaan schrijven.” Een managementboek schrijven, het is een wens die…
Zelfs de beste schrijvers maken bij de keuze voor een vertelperspectief wel eens een inschattingsfout. Zo lukte het de gelauwerde Japanse auteur Haruki Murakami nooit om een verhaal in de hij-vorm te schrijven, zo vertelt hij in dit interview. “Een paar keer heb ik geprobeerd om de derde persoon te…
Soms ben ik jaloers op schrijvers die begin vorige eeuw aan hun boeken werkten, zoals Agatha Christie en Isaac Asimov. Ze schreven nog op papier, en konden niet met twee klikken een kattenfilmpje of nieuwssite tevoorschijn toveren. Op hun bureau lag geen mobiele telefoon die een stroom berichtjes op hen afvuurde.…
Binnen drie dagen de eerste versie van een boek schrijven, het klinkt als een onmogelijke opgave. Maar de Britse schrijver John Boyne deed het, en hij leverde ook nog een bestseller af: De jongen in de gestreepte pyjama. In een interview met The Guardian vertelt Boyne hoe het boek tot…
Met een goede schrijfvakantie houd je jezelf een beetje voor de gek. Je schrijft natuurlijk niet per definitie beter als je op een berg in Toscane zit, of wanneer je een schrijfcursus volgt in de stad waar J.K. Rowling haar eerste Harry Potter-boek schreef. Maar een andere omgeving kan wel…
Schrijf zonder haast, je boek hoeft niet morgen af, en zelfs niet volgend jaar. Dat zou ik tegen de jongere versie van mezelf zeggen, die in 2013 zat te zwoegen op mijn debuut, Savelsbos. Maar ook tegen alle andere mensen die ervan dromen om te debuteren als schrijver. Gemiddeld debuteren…
Toen ik op de middelbare school zat, droomde ik al van het schrijven van een thriller. Pas toen ik dertig was, lukte het me om een manuscript af te ronden. Waarmee verspilde ik al die tijd? Perfectionisme In deze video vertel ik over de denkwijze die me jarenlang in de…
Toen journalist Floor Bal in de bibliotheek geen geschikt boek over het ontstaan van de aarde kon vinden voor haar 5-jarige zoontje, besloot ze er zelf één te schrijven, met succes. Ze werkte een halfjaar lang in de avonduren aan een manuscript en vond een uitgever. Inmiddels ligt haar verhaal als…
Een personage bedenken en uitwerken in een roman of thriller, is een vak. Je leert het door de kunst af te kijken van bekende schrijvers en veel te oefenen. In deze post lees je alles over de technieken waarmee gelauerde schrijvers zoals Harper Lee, J.M. Coetzee, Roald Dahl, Mark Haddon en Stephen…
Een goed kort verhaal kan je voorgoed veranderen - binnen een uurtje, en soms zelfs binnen tien minuten. Bij het lezen ontstaat er een gedachtekronkel in je hersenen die soms jaren later weer aan de oppervlakte komt (als je aan het verhaal wordt herinnerd door iets dat je ziet, hoort…
Afgelopen vrijdag overleed Renate Dorrestein op 64-jarige leeftijd. Ze laat niet alleen een groot aantal prachtige romans na (zoals Hart van Steen en de Stiefmoeder), maar ook een schat aan schrijftips. In 2000 publiceerde Dorrestein Het geheim van de schrijver, een inspirerend handboek voor beginnende auteurs. In het 246 pagina's tellende meesterwerk (dat…
Toen ik vorige week mijn laptop openklapte in de Coffee Company, ving ik een flard op van een gesprek dat een vreemde kalmerende werking op me had. Een jongen die naast me zat, vertelde een vriend over zijn wintersport. Maar zijn verhaal ging niet over skiën of pares-ski, hij vertelde…
In deze post lees je over een magische oefening waarmee je jezelf kunt aanzetten tot creatief schrijven. Maar je krijgt ook antwoord op vragen als: wat is creatief schrijven eigenlijk precies? En waar vind je de beste opleidingen tegen een betaalbare prijs? Iedereen kan creatief schrijven, maar vaak houden we…
Korte verhalen schrijven kun je leren. Daar ben ik zelf het levende bewijs van. Hier wordt één van mijn korte verhalen met de grond gelijk gemaakt in Trouw. Volgens de auteur heeft het stuk ‘het niveau van een bijdrage aan de schoolkrant’. Hij had waarschijnlijk gelijk. Het verhaal dat hij…
Wil je ooit een biografie schrijven? In deze post krijg je tips van de ongekroonde koning op dit gebied, Walter Isaacson. De Amerikaanse schrijver en journalist publiceerde deze maand een 622 pagina's tellend epos over Leonardo Da Vinci dat door de Volkskrant de hemel in wordt geprezen. Eerder schreef hij goed…
Een roman schrijven, soms lijkt het een doodlopende weg. Toen ik aan mijn boek Savelsbos werkte, kon ik maar geen goede ontknoping bedenken. In het verhaal verdwijnt een 12-jarig meisje na een spel met haar vrienden in een bos en wordt ze nooit meer gevonden. Maar wat was er nu…
Bestsellerauteur John Grisham zou waarschijnlijk hoofdschuddend zijn schouders hebben opgehaald als hij hoorde hoe ik bij het schrijven van mijn eerste boek te werk ging. Ik begon in 2012 aan mijn roman Savelsbos zonder werkplan waarin ik het plot van tevoren had uitgewerkt. Ik had het einde van het verhaal ook…
‘Lillend vogelbekdier’ ‘Chocoladesnol! ‘Platgekeesd snotkegelwijf’ Hoe grof mag je zijn als schrijver? Deze week herlas ik het boek Rosie van Stephen King, één van mijn favoriete auteurs. Rosie gaat over een vrouw die op de vlucht is voor haar man Norman, een gewelddadige psychopaat die vastbesloten is haar te vermoorden omdat…
Een boek schrijven kan een lijdensweg zijn. In het begin van 2014 werkte ik aan een thriller met als werktitel Eeuwig Leven. Het boek zou zeker in de winkel komen te liggen, ik had namelijk al een contract bij uitgeverij Cargo (Bezige Bij). Op mijn bankrekening stond zelfs al een flink voorschot.…
Toen ik net begon als freelance journalist, voerde ik bij het schrijven van lastige artikelen soms een omslachtig ritueel uit waarbij ik al mijn kleren uittrok om creativiteit op te wekken (wees gerust, ik werkte destijds niet op een redactie maar thuis). Als ik vastzat in een complexe alinea, sprong…
Als ik schrijf aan de eerste versie van een lang artikel, gedraag ik me als een junkie. Ik ben verslaafd aan afleiding. Dat blijkt uit uit mijn browsegeschiedenis en – jawel - een gesprek met een psychiater. In deze post lees je wat er in je hersenen gebeurt als je…
De schrijver met het strafste schrijfregime ter wereld was waarschijnlijk Anthony Trollope (1815 – 1882). Als de Brit aan een roman werkte, staarde hij altijd met een schuin oog naar een horloge. Hij eiste van zichzelf dat hij elk kwartier 250 woorden schreef. Die routine maakte hem bijzonder productief. Trollope schreef slechts…
Soms lijkt de tijd voorbij te kruipen in een boek of verhaal. Een gebeurtenis die in werkelijkheid in een oogwenk voorbij zou zijn, beslaat in het verhaal vele alinea's of pagina's. Een val van iemand wordt bijvoorbeeld tot in detail beschreven: je leest wat het personage voelt, denkt en ziet.…
Dan Brown begon zijn schrijverscarrière met drie flops. Hij schreef eind jaren negentig twee humoristische boeken voor vrouwen onder het pseudoniem Danielle Brown. Ook zijn eerste thriller Het Juvenalis Dilemma (1998) werd nauwelijks verkocht. Toen hij vlak na verschijning een artikel met schrijftips publiceerde op zijn website, was er dan ook…
'Kun je niet wat witruimte weghalen?'. Die vraag stelde ik regelmatig aan opmakers toen ik nog op de redacties van Kidsweek en Intermediair werkte. Ik had moeite om me aan de afgesproken lengte van artikelen te houden. En een beetje witruimte wegsnoepen, daar was niets mis mee, vond ik. Informatie…
Schrijver en NRC-journalist Peter Zantingh publiceerde onlangs een boek dat barst van de clichés. Het gaat namelijk over voetbaltaal. In We vergaten te voetballen analyseert hij op een grappige manier de meest opvallende uitspraken van voetballers, voetbaltrainers en voetbalverslaggevers. Er zitten veel clichés bij: 'Dat is een doelpunt uit het…
De tijd vliegt soms voorbij een roman of kort verhaal. Uren, dagen en jaren kunnen binnen één zin verstrijken. Tijdverdichting, dat is de literaire term die vaak wordt gebruikt om dit soort sprongen in de tijd in verhalen aan te duiden. Hoe herken je tijdverdichting in verhalen? En hoe gebruik…
Paula Hawkins had lange tijd dezelfde baan als ik: ze was freelance journalist. Toen ik in 2013 debuteerde met mijn eerste thriller, schreef Hawkins ook aan een spannend boek, Het meisje in de trein. Het boek gaat over een vrouw die vanuit de trein getuige is van een schokkende gebeurtenis…
Een stotterende wiskundeleraar met een voorliefde voor drugs en een verdacht grote interesse in kinderen. Dat is het beeld dat vaak wordt geschetst van Lewis Caroll, de schrijver van Alice in Wonderland. Hij zou bij het schrijven van zijn wereldberoemde boek zijn geïnspireerd door een 11-jarig meisje op wie hij…
De Nederlandse schrijver met de langste adem is J.J. Voskuil. Zijn zesdelige roman Het Bureau telt ruim anderhalf miljoen woorden, 1.590.000 woorden om precies te zijn. Maar hij is een uitzondering. Hoe veel woorden heeft een boek gemiddeld?
'Wat doe je?', vroeg mijn moeder. Ik was negen en staarde in de vlam van een kaars die op tafel stond. 'Als ik dit lang oefen kan ik straks overal doorheen kijken.' Ik was bezig in Het Wonderlijke Verhaal van Hendrik Meijer. In dat boek van Roald Dahl verdient een…