Skip to main content

De bestsellercode – 7 verloren gewaande schrijftips van Dan Brown

By februari 14th, 2020Boek schrijven

Dan Brown begon zijn schrijverscarrière met drie flops. Hij schreef eind jaren negentig twee humoristische boeken voor vrouwen onder het pseudoniem Danielle Brown. Ook zijn eerste thriller Het Juvenalis Dilemma (1998) werd nauwelijks verkocht. Toen hij vlak na verschijning een artikel met schrijftips publiceerde op zijn website, was er dan ook weinig belangstelling voor.

Inmiddels heeft Dan Brown vijf bestsellers geschreven, waaronder de Da Vinci Code en Inferno. Zijn document met schrijftips is nu onderdeel van een complottheorie die in zijn boeken niet zou misstaan: het artikel lijkt spoorloos verdwenen van het internet – alsof Dan Brown zich na het succes van de Da Vinci Code heeft bedacht en zijn schrijfgeheimen toch niet wil prijsgeven.

Met behulp van de zogenoemde Wayback Machine (een soort archief van het internet) is het artikel met schrijftips nog wel te vinden. Hieronder vat ik de zeven tips uit de verloren gewaande ‘bestsellercode’ van Dan Brown samen in zijn eigen woorden.

  1. Situeer je verhaal in een wereld die nieuw én leerzaam is

‘Alle lezers willen iets leren terwijl ze lezen. Plaats de gebeurtenissen in een setting die ze goed niet kennen: bijvoorbeeld in een melkboerderij, een geheime dienst, of een kolenmijn. Ook een uitstapje naar een andere periode in de geschiedenis werkt goed.’

De settingen die Dan Brown koos voor zijn laatste boeken: het Palazzo Vechio in Florence (Inferno), het Capitool in Washington (Het Verloren Symbool)

  1. Begin je scenes laat en eindig vroeg

‘Begin laat, eindig vroeg’, zeggen succesvolle auteurs vaak. Daarmee bedoelen ze dat je een scene zo laat mogelijk in de actie moet openen en zo vroeg mogelijk weer moet beëindigen (soms zelfs voordat de actie is afgelopen).

Kortom: als je een scene schrijft over iemand die een moord pleegt, begin je niet bij het moment dat hij thuis het wapen uit zijn kast pakt en in de auto stapt om naar zijn slachtoffer te rijden. Je begint op het moment dat de moordenaar het wapen uit zijn jaszak haalt, en eindigt op het moment dat hij zijn vinger tegen de trekker plaatst.

  1. Schrijf een verhaal rond één vraag

‘De beste manuscripten draaien om één dramatische vraag: Zal Ahab de walvis vangen? Zal de jonge advocaat ontsnappen aan het corrupte rechtenkantoor dat hem heeft ingehuurd? De plotwendingen in je manuscript kunnen en moeten zelfs ingewikkeld zijn, maar uiteindelijk moet de basis rusten op één centraal conflict.’

Brown verwijst hier naar twee beroemde boeken die rond één vraag draaien: Moby Dick en The Firm van John Grisham. In zijn eigen boeken houdt hij zich altijd aan deze regel. De centrale vraag in het recent verfilmde Inferno is bijvoorbeeld: kan Robert Langdon de wereld redden van een nieuwe uitbraak van de pest?

  1. Bouw spanning op met klokken, brandende gevangenissen en beloftes

‘Plaats de actiescenes van je verhaal in de schaduw van een tikkende klok. Niet voegt zo veel drama toe als een tijdsdruk.’

‘Sluit je hoofdpersonen op in een brandend gevangenis of een vergelijkbare omgeving, zodat ze niet kunnen wegrennen als je de spanning opvoert. Schrijver Peter Benchley creëerde zo’n omgeving voor zijn karakters in de laatste scene van Jaws, hij plaatste ze in een zinkende boot, terwijl de haai naar hen toe zwom.’

‘Verder bouwen goede schrijvers spanning op door hun lezers een belofte van spanning te doen. Als een auteur bijvoorbeeld een geladen pistool beschrijft, zal de lezer dat opvatten als een soort contract: als ik doorlees, zal dat pistool worden afgevuurd.’

  1. Doe grondige research

‘Uitgebreid onderzoek doen voor het schrijven, het is de meest onderschatte bezigheid bij de schrijven van een goed manuscript. Het proces van research geeft je vaak opties voor dramatische plotwendingen die jij en je lezer niet hadden zien aankomen.’

In Brown’s recente boek Het Verloren Symbool wordt dit effect van grondige research goed duidelijk. De personages maken bijvoorbeeld gebruik van echt bestaande verborgen ruimtes in gebouwen die Brown waarschijnlijk tijdens zijn research op het spoor kwam.

  1. Verspreid informatie in hapklare brokken door je verhaal

‘Wissel feitelijke beschrijvingen af met actie en dialoog. Lange droge beschrijvingen zijn een afknapper voor je lezers. We lezen thrillers en romans omdat we benieuwd zijn wat er met de hoofdpersonen gebeurt. Als we een vijf pagina lange beschrijving van de stad New Delhi willen lezen, kopen we wel een reisgids.’

Een voorbeeld van zo’n mix van informatie en actie uit Inferno:

‘Bij de strenge stadspoort waar het chaotische verkeer tegenwoordig een bijna permanente nachtmerrie vormt, werd vroeger de Fiera dei Contratti gehouden, de Huwelijksmarkt waarop vaders hun dochters verkochten en hen dwongen uitdagend te dansen in de hoop zo een voordeliger huwelijk te bemachtigen. Die ochtend was Sienna op een paar honderd meter van het monumentale bouwwerk tot stilstand gekomen. Ze wees verontrust naar de poort. Toen Langdon, die achter haar zat op de trike, in de richting keek waar ze wees, sloeg haar angst op hem over.’

  1. Herschrijf je verhaal met plezier

‘Veel schrijvers hebben een hekel aan het herschrijven van hun manuscript en doen het daarom niet. De meeste van hen zullen nooit worden gepubliceerd. Revisie is cruciaal voor het succes van je manuscript en het kan ook ontzettend leuk zijn. Als je gaat herschrijven ben je klaar met het zware werk. Geniet er dus van. Als je klaar bent met dit manuscript, moet je weer van vooraf aan beginnen.’

Schrijf je net als 10.000 anderen in voor mijn wekelijkse schrijftip. De ‘gouden’ tip ontvang je meteen! Klik op de mail.

Boek schrijven?

Abonneer je op mijn speciale nieuwsbrief voor schrijvers van boeken. Elke week inspiratie en tips.

Wie is Schrijfvis eigenlijk? En wat kun je hier doen?

Klik op de button en neem een kijkje bij de cursussen: je kunt meteen beginnen!

Welke schrijfcursus op Schrijfvis past bij jou? Vergelijk de cursussen

Luister de Schrijfvis-podcast

Verrassende interviews met inspirerende schrijvers, copywriters, journalisten zoals Mensje van Keulen, Govert Schilling, Aartjan van Erkel, Jozua Douglas en de bekendste literair agent van Nederland.

Luister de podcast

Schrijf je aan een boek? Lees ook:

Hier vind je het originele document met schrijftips van Dan Brown.

Dennis Rijnvis

Dennis Rijnvis, journalist voor onder meer De Volkskrant, Quest, Nu.nl en Psychologie Magazine. Maar ook schrijver van de thriller Savelsbos, uitgegeven door Cargo/De Bezige Bij. Op dit blog deel ik mijn inzichten en ervaringen op het gebied van schrijven.

One Comment

  • Erik schreef:

    Bijzonder gegeven: je zou bijna denken dat het een vooropgezet plan was van Dan Brown…

    Overigens: de link naar het originele document onderaan moet je nog toevoegen 😉

Leave a Reply